Οι επιπτώσεις των χρόνιων νόσων στην ψυχολογία του ασθενή

Οι επιπτώσεις των χρόνιων νόσων στην ψυχολογία του ασθενή

Σακχαρώδης διαβήτης, καρδιοπάθειες, καρκίνος, νεφροπάθειες, αυτοάνοσα νοσήματα, παχυσαρκία,

αρθραλγίες, ημικρανίες,σύνδρομα χρόνιου πόνουείναι ορισμένα παραδείγματα από τις πλέον γνωστές στο ευρύ κοινό χρόνιες παθήσεις. Εκτιμάται ότι ένα στα τρία άτομα πάσχει από κάποια χρόνια νόσο ενώ στο μέλλον το ποσοστό αυτό προβλέπεται να αυξηθεί.
Η αντιμετώπιση των χρόνιων παθήσεων απαιτεί αλλαγές στον τρόπο ζωής, τακτική ιατρική παρακολούθηση, φαρμακευτική αγωγή συνήθως με συνδυασμό φαρμάκων οδηγώντας στην λεγόμενη πολυφαρμακία και ενίοτε επεμβατική παρέμβαση ή επαναλαμβανόμενες νοσηλείες. Δεν πρέπει, επίσης, να παραβλέπονται οι παρενέργειες των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ασθένειας αλλά και οι δυσκολίες πρόσβασης στην θεραπεία λόγω της οικονομικής κρίσης που επιτείνουν την κατάσταση.
Λόγω της φύσης τους λοιπόν, τα χρόνια νοσήματα επηρεάζουν με πολλούς τρόπους την ζωή και την ψυχολογία των ασθενών. Επηρεάζουν την εργασία τους, τις διαπροσωπικές σχέσεις και την ανεξαρτησία των ατόμων αυτών, διαταράσσοντας την ομαλότητα του τρόπου ζωής τους και αλλοιώνοντας την ποιότητα της ζωής τους.
Ορισμένοι ασθενείς δεν μπορούν να συνεχίσουν τη ζωή τους με τους ρυθμούς και τις συνήθειες που είχαν υιοθετήσει πριν νοσήσουν. Το γεγονός αυτό τους οδηγεί σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, φόβο και αβεβαιότητα για το μέλλον, απώλεια ελέγχου, άγχος, θυμό, απώλεια της ευχαρίστησης που απορρέει από τις καθημερινές δραστηριότητές και τελικά απομόνωση από το κοινωνικό περιβάλλον. Παρόμοια συναισθήματα ενδέχεται να βιώνουν και οι ασθενείς που είναι σε αρχικά στάδια της νόσου και καλά ρυθμισμένοι με την αγωγή που λαμβάνουν.
Από μελέτες έχει παρατηρηθεί ότι τα χρόνια νοσήματα οδηγούν σε υψηλά επίπεδα άγχους και κατάθλιψης, ενώ παράλληλα μειώνουν σημαντικά την ικανότητα και απόδοση των ατόμων αυτών στον εργασιακό τομέα. Συχνά, τα συμπτώματα της κατάθλιψης παραβλέπονται είτε επειδή επισκιάζονται από την ασθένεια είτε επειδή λανθασμένα θεωρούνται αναμενόμενα συναισθήματα ενός ατόμου με χρόνια νόσο.
Είναι βασικό για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των χρόνιων παθήσεων να επιτευχθεί μια σχέση εμπιστοσύνης με τον θεράποντα ιατρό. Η ενεργός συμμετοχή του ασθενή στην επιλογή του θεραπευτικού πλάνου και η διευκρίνηση με τρόπο κατανοητό για τον ασθενή των αποριών που ενδέχεται να έχει, τον βοηθά να αποδεχθεί την νόσο του και να νοιώθει ότι έχει κάποιο βαθμό ελέγχου πάνω της. Επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να απαιτηθεί και η παρέμβαση ενός ψυχολόγου ώστε να μπορέσει ο ασθενής αυτός να διαχειριστεί την ασθένεια του και τα συναισθήματα που αυτή προκαλεί.
Άλλωστε, η ασθενοκεντρική αντιμετώπιση των ατόμων με χρόνια νοσήματα στοχεύει στην ολική και σφαιρική προσέγγιση του χρόνιου πάσχοντα ασθενή επιτυγχάνοντας όχι μόνο την ιατρική αντιμετώπιση του προβλήματος της υγείας του αλλά και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής του.